Uitgerekende datum berekenen

De uitgerekende datum berekenen is voor bijna iedere zwangere een spannend en bijzonder moment. Het geeft richting, duidelijkheid en vertrouwen tijdens de zwangerschap. Hoewel we het woord “uitgerekend” gebruiken, weet vrijwel iedereen dat baby's zelden precies op die dag worden geboren. Toch is het een belangrijke richtlijn voor medische controles, echo’s en het plannen van praktische zaken.

In dit artikel leer je alles, en dan bedoel ik écht alles, over het berekenen van je uitgerekende datum, inclusief een handige tool waarmee je het zelf kunt uitrekenen. We duiken daarnaast dieper in medische methodes, nauwkeurigheid, een overzichtelijke tabel én de factoren die de datum kunnen beïnvloeden.

Wat is een uitgerekende datum bij zwangerschap?

De medische betekenis

De uitgerekende datum (EDD – Expected Due Date) voorspelt het moment waarop je 40 weken zwanger bent. Artsen en verloskundigen rekenen vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie (LMP), omdat ovulatie en bevruchting niet altijd precies te bepalen zijn.

Waarom de uitgerekende datum nooit exact is

Hoewel de medische wereld met vaste rekenmethodes werkt, bevalt slechts 4% van de vrouwen op hun uitgerekende dag.
De redenen?

• Niet iedere cyclus duurt 28 dagen
• Ovulatie verschilt per vrouw
• Elke zwangerschap ontwikkelt zich in een uniek tempo
• Echo’s kunnen een andere zwangerschapsduur tonen

Daarom is de EDD een schatting, maar wel een belangrijke.

Hoe werkt uitgerekende datum berekenen volgens de Naegele-regel?

Stap-voor-stap uitleg

De klassieke methode om je uitgerekende datum te berekenen is de Naegele-regel:

1. Neem de eerste dag van je laatste menstruatie
2. Tel 1 jaar erbij op
3. Trek 3 maanden af
4. Tel 7 dagen erbij op

Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar het komt neer op:
👉 LMP + 280 dagen (40 weken).

Voorbeeldberekening

Stel:

• Laatste menstruatie: 10 mei 2025

Berekening volgens Naegele:

• +1 jaar → 10 mei 2026
• –3 maanden → 10 februari 2026
• +7 dagen → 17 februari 2026

🍼 Uitgerekende datum: 17 februari 2026

Andere methodes om de uitgerekende datum te bepalen

Echo-meting (Termijnecho)

De termijnecho (tussen 10 en 12 weken) is tegenwoordig de meest betrouwbare methode. De meting van de CRL (kruin-stuitlengte) bepaalt nauwkeurig hoe oud de zwangerschap is.

Berekening bij onregelmatige cyclus

Bij cycli korter of langer dan 28 dagen moet de Naegele-regel worden aangepast.
Voorbeeld:

• Cyclus: 32 dagen
• Ovulatie waarschijnlijk 4 dagen later
  👉 Uitgerekende datum verschuift automatisch 4 dagen naar voren.

Handige rekentool: Zelf je uitgerekende datum berekenen

Vul hier je gegevens in (teksttool)

Gebruik onderstaande mini-tool om zelf te berekenen:

Stap 1: Noteer de eerste dag van je laatste menstruatie (LMP).
Stap 2: Tel 280 dagen op OF gebruik deze formule:

Uitgerekende datum = LMP + 1 jaar – 3 maanden + 7 dagen

Stap 3: Vergelijk daarna met de tabel hieronder.

Resultaat op basis van je laatste menstruatie

Hier is een voorbeeldinvultabel die je zelf kunt gebruiken:

Eerste dag laatste menstruatie	+1 jaar	–3 maanden	+7 dagen	Uitgerekende datum
DD-MM-JJJJ	DD-MM-JJJJ	DD-MM-JJJJ	DD-MM-JJJJ	DD-MM-JJJJ

Je kunt deze zelf invullen om je datum te berekenen.

Tabel: Zwangerschapsduur per zwangerschapsweek

Hieronder een overzicht die laat zien hoe de zwangerschap per week oploopt vanaf je LMP:

Week	Zwangerschapsduur	Wat gebeurt er ongeveer?
4	4 weken	Positieve test mogelijk
8	8 weken	Hartje zichtbaar op echo
12	12 weken	Termijnecho
20	20 weken	Grote echo
28	28 weken	Start derde trimester
36	36 weken	Baby draait meestal in hoofdligging
40	40 weken	Uitgerekende datum
41–42	Overtijd	Mogelijke inleiding

Wat beïnvloedt de nauwkeurigheid van de berekening?

Langere of kortere cycli

Een cyclus van 35 dagen maakt de zwangerschap ongeveer één week “jonger” dan de Naegele-regel aangeeft — tenzij de berekening wordt aangepast.

Eerste echo verschilt van berekening

Het kan voorkomen dat de termijnecho 5–10 dagen afwijkt van je eigen berekening. De echo is dan leidend.

Symptomen per trimester en relatie met de uitgerekende datum

Eerste trimester

Klachten zoals misselijkheid, vermoeidheid en gevoelige borsten kunnen rond week 4–12 optreden en helpen bij het inschatten van hoe ver je bent.

Tweede trimester

Veel vrouwen voelen de eerste bewegingen rond week 18–20. Dit moment ondersteunt de zwangerschapsduur die op de echo is gemeten.

Derde trimester

Rugpijn, harde buiken en meer vermoeidheid komen vaak rond week 30–40 voor. Hoe verder je komt, hoe nauwkeuriger de uitgerekende datum wordt bevestigd door groeimetingen.

Hoe vaak komt een baby op de uitgerekende datum?

Statistische realiteit

Slechts 4% van de baby’s wordt precies op de uitgerekende datum geboren.
Ongeveer:

• 20% bevalt vóór 39 weken
• 70% bevalt tussen 39 en 41 weken
• 10% na 41+ weken

Factoren die de bevallingsdatum beïnvloeden

• Erfelijkheid
• Eerdere bevallingen
• Lichaamsbouw van moeder
• Groei en ligging van de baby
• Medische redenen

Veelgestelde vragen over uitgerekende datum berekenen

1. Hoe nauwkeurig is de uitgerekende datum?

Heel nauwkeurig als schatting, maar niet als exacte dag.

2. Kan ik zwanger zijn zonder het te weten en mijn datum verkeerd berekenen?

Ja, vooral als je cyclus onregelmatig is.

3. Welke methode is het meest betrouwbaar?

De termijnecho rond 11 weken.

4. Wat als mijn echo 5 dagen afwijkt van mijn berekening?

Dan volgt de verloskundige de echo-meting.

5. Kan ik online mijn uitgerekende datum berekenen?

Ja, bijvoorbeeld via de tool op de website van de verloskundige (zie externe link hieronder).

6. Waarom beval ik niet op mijn uitgerekende datum?

Omdat de werkelijke zwangerschapsduur per vrouw varieert.

Samengevat

De uitgerekende datum berekenen is een belangrijke eerste stap in de zwangerschap, maar ook een richtlijn die voortdurend verfijnd wordt door echo’s en medische controles. Met de Naegele-regel, de tabel en de rekentool in dit artikel kun je eenvoudig jouw eigen datum bepalen, al blijft het natuurlijk altijd een benadering. Zwangerschap is uniek, en jouw baby kiest uiteindelijk zelf het perfecte moment.

Hoe verandert je uitgerekende datum tijdens de zwangerschap?

Hoewel de oorspronkelijke uitgerekende datum vaak vroeg in de zwangerschap wordt vastgesteld, kan deze in sommige gevallen door medische professionals worden aangepast. Dat is niet omdat er “fout” is gerekend, maar omdat nieuwe informatie beschikbaar komt.

Redenen om de uitgerekende datum aan te passen

Er zijn een aantal situaties waarin de verloskundige of gynaecoloog besluit de datum te herzien:

• Grote afwijking bij de termijnecho
  Als de meting van de baby meer dan 5–7 dagen afwijkt van de berekening via de laatste menstruatie.
• Onzekere menstruatiedatum
  Veel vrouwen weten niet exact wanneer hun laatste menstruatie begon.
• Onregelmatige cyclus
  Bij cycli buiten de 26–32 dagen kan de ovulatie ver verschuiven.
• Medische redenen
  Bijvoorbeeld IVF-zwangerschappen, waarbij de bevruchtingsdatum exact bekend is.

Wanneer de datum wordt aangepast, volgt het hele verdere zorgtraject (echo’s, groeicontroles, termijnen) die nieuwe datum.

Hoe werkt uitgerekende datum berekenen bij IVF, ICSI of IUI?

Steeds meer zwangerschappen ontstaan door vruchtbaarheidsbehandelingen. Hierbij wordt de uitgerekende datum anders bepaald omdat de bevruchtingsdatum wél exact bekend is.

IVF of ICSI

• Bij IVF/ICSI weet men precies wanneer de eicel is bevrucht.
• Artsen tellen hier 38 weken bij op om tot de uitgerekende datum te komen.

Voorbeeld:

• Embryotransfer op 1 mei
• Embryo is 3 dagen “oud” bij terugplaatsing
  👉 Uitgerekende datum = 1 mei + 37 weken en 4 dagen ≈ 18 februari

IUI (Intra-uteriene inseminatie)

Bij IUI weet men precies wanneer sperma is ingebracht, maar ovulatie kan 12–36 uur later plaatsvinden. De uitgerekende datum wordt daarom vaak op dezelfde manier berekend als bij een gewone cyclus, maar kan worden aangepast op basis van de echo.

Wat gebeurt er als je de uitgerekende datum overschrijdt?

Het is volkomen normaal om na je uitgerekende datum nog niet bevallen te zijn. Sterker nog: het grootste deel van de vrouwen bevalt tussen week 40 en 41+2.

Wat kun je verwachten na 40 weken?

• Extra controles (CTG, bloeddruk, groei-echo)
• Eventueel strippen als dat medisch mogelijk is
• Overleg over inleiden bij 41–42 weken
• Controle van vruchtwaterhoeveelheid

Je verloskundige kijkt naar je gezondheid, die van de baby, en of jouw lichaam al tekenen van bevalling vertoont.

Tips om geduldig te blijven terwijl je wacht op de bevalling

Hoewel het verleidelijk is om allerlei middelen te proberen om de bevalling op te wekken, is het belangrijk te weten dat de meeste “tips” niet bewezen werken. Wel zijn er veilige manieren om te ontspannen en je lichaam te ondersteunen.

Aanbevolen activiteiten

• Rustige wandelingen
• Warm (niet heet!) douchen of badderen
• Lichte stretching of zwangerschapsyoga
• Ontspanningsoefeningen of ademhalingstechnieken
• Praatmomenten met partner, vriendinnen of verloskundige

Het belangrijkste is: je baby komt wanneer hij of zij er klaar voor is.

Extra veelgestelde vragen over uitgerekende datum berekenen

7. Kan stress invloed hebben op de uitgerekende datum?

Stress kan invloed hebben op je hormonen en indirect op je cyclus, maar de daadwerkelijke uitgerekende datum verandert hierdoor niet. Het moment van bevallen staat niet vast, maar stress brengt de bevalling niet “verder weg”.

8. Is de baby te groot of te klein als de datum wordt aangepast?

Niet per se. Een datum wordt alleen aangepast op basis van vroege echo’s, niet op basis van grootte later in de zwangerschap.

9. Kan je twee verschillende uitgerekende datums hebben?

Het kan gebeuren dat de datum op basis van de echo anders is dan die van je laatste menstruatie. In dat geval is de termijnecho leidend.

10. Waarom duurt een zwangerschap 40 weken?

Medisch gezien staat 40 weken gelijk aan de gemiddelde tijd die nodig is voor de ontwikkeling van de baby — maar het proces verschilt per vrouw.

11. Wat betekent “bij 41 weken inleiden”?

Als de baby na 41 weken nog niet geboren is, kan een ziekenhuis adviseren tot inleiding. Dit gebeurt meestal tussen week 41 en 42, afhankelijk van jouw situatie en gezondheid.

12. Kan seks de bevalling op gang brengen?

Soms, maar alleen als het lichaam er al klaar voor is. Sperma bevat prostaglandinen die de baarmoedermond kunnen verzachten — maar het effect verschilt sterk per vrouw.

Het belang van een nauwkeurige zwangerschapsduur

Een goede bepaling van de zwangerschapsduur is belangrijk omdat:

• Echo’s worden hierop gepland
• Groei van de baby wordt hiermee vergeleken
• Te vroeg of te laat geboren risico’s gekoppeld zijn aan de zwangerschapsduur
• Ziekenhuizen bij bepaalde termijnen beleid aanpassen

Een verkeerde berekening kan leiden tot onnodige zorgen, of juist te laat ingrijpen, dus nauwkeurigheid is essentieel.